Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach informuje, że w dniu 21 kwietnia 2021 r. wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/799/2021 schron bojowy, będący elementem Pododcinka „Śmiłowice” Odcinka „Mikołów” Obszaru Warownego „Śląsk” w rejonie ul. Górnośląskiej w Mikołowie. 

Schron bojowy, będący elementem Pododcinka „Śmiłowice” Odcinka „Mikołów” Obszaru Warownego „Śląsk”, w rejonie ul. Górnośląskiej w Mikołowie, zlokalizowany na działce ewidencyjnej nr 273/100, obręb Śmiłowice, gm. m. Mikołów, pow. mikołowski, położony jest w zach. części pododcinka. Funkcją obiektów zlokalizowanych na tym obszarze była ochrona szosy prowadzącej z Gliwic do Mikołowa oraz dalej – w kierunku Oświęcimia i Krakowa. Przedmiotowy schron został usytuowany po zach. stronie drogi. Obecnie położony jest na porośniętym roślinnością terenie w pobliżu zabudowy mieszkaniowej. Obiekt wybudowano w klasie odporności „D”, w konstrukcji żelbetowej monolitycznej zbrojonej prętami stalowymi. Żelbetowy strop wzmocniono stalowymi belkami z zabezpieczeniem odstępów pasami z blachy stalowej. Schron wzniesiono jako obiekt jednokondygnacyjny na nieregularnym rzucie zbliżonym kształtem do pięciokąta, z zaokrąglonymi krawędziami ścian i stropu. Ściany od strony zach. oraz pd.-zach. są obsypane ziemią. Strop oraz ściany od strony pn., wsch. i pd.-wsch. są odsłonięte. Odsłonięte partie ścian były prawdopodobnie przesłonięte siatką maskującą. Wejście znajduje się w środkowej części ściany wsch. i jest chronione uskokiem ściany oraz okapem stropu. Obok wejścia zlokalizowana jest czerpnia powietrza oraz strzelnica broni ręcznej, wyposażona w uskokowe zabezpieczenie przeciwrykoszetowe. Strzelnica została umieszczona w uskoku ściany. Na prawo od wejścia zlokalizowane jest otwór wyjścia zapasowego. W ścianie pn. umieszczona jest wyrzutnia ładunków oświetlających. Po lewej stronie, w środkowej części ściany znajduje się strzelnica ckm, chroniona uskokiem ściany i okapem stropu oraz wyposażona w uskokowe zabezpieczenie przeciwrykoszetowe i tarczę pancerną. Obok strzelnicy, po lewej stronie umieszczono rury łączności optycznej. W ścianie pd. usytuowano rury łączności optycznej, strzelnicę ckm, ukierunkowaną na pd.-zach. oraz wyrzutnię ładunków oświetlających. Strzelnica została wyposażona w uskokowe zabezpieczenie przeciwrykoszetowe i tarczę pancerną oraz umieszczona za uskokiem ściany i pod okapem stropu. W pd.-wsch. narożniku schronu znajduje się zrzutnia granatów. Wewnątrz znajduje się przedsionek wejściowy, a następnie wejście do kolejnych pomieszczeń – izby bojowej, pomieszczenia załogi oraz kolejnej izby bojowej. Obiekt był wyposażony w instalację wentylacyjną oraz rury łączności optycznej. Uzbrojenie stanowiły 2 ckm i 1 rkm.