Wpis do rejestru zabytków (A/923/2021)
- Wpis do rejestru zabytków (A/923/2021)

Wpis do rejestru zabytków (A/923/2021)
- 22/12/2021
Informujemy, że w dniu 17 grudnia 2021 r. do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/923/2021 została wpisana kamienica przy ul. Cyniarskiej 13 w Bielsku-Białej.
Kamienica jest jedyną historyczną pozostałością zachodniej pierzei ulicy Cyniarskiej, prowadzącej od dawnego rynku miasta Białej (obecnie pl. Wojska Polskiego) w kierunku północnym. Ulica Cyniarska została wytyczona w ramach przeprowadzonej w końcu XVIII w. „józefińskiej” regulacji lokacyjnego centrum miasta Białej, jako osiowy akcent północnej pierzei rynku (ob. pl. Wojska Polskiego). W obu pierzejach ulicy wytyczono regularne działki siedliskowe o szerokości po osiem sążni wiedeńskich. Zabudowa ulicy została zdewastowana przez wyburzenia z lat 1978–1981, związane z budową domu handlowego „Klimczok”; unicestwiono zachodnią pierzeję ulicy Cyniarskiej, pozostawiając z niej jedynie kamienicę nr 13.
Omawiany obiekt wzniesiono ok. 1925 r., w stylu modernistyczno-ekspresjonistycznym. To dwupiętrowa kamienica z półpiętrzem w dachu, podpiwniczona. Zachował się pełny detal architektoniczny fasady; cokół kamienny wtopiony wtórnie w chodnik; stolarka bramy jednoskrzydłowa, przeszklona z nadświetlem; w okienkach piwnicznych ślusarka wielokwaterowa. Zachowany detal elewacji (portal bramny z nadprożem, obramienia okienne, attyka), zachowana wielkości i kształt otworów okiennych (okienka „karo” w pasie poddasza) z pierwotnym podziałem kwater stolarki okiennej. Część okien wtórna, wymieniona (pcw), z zachowanymi podziałami. W sieni zachowana posadzka, stopnie i boazerie lastrikowe (widoczne przez przeszklenie drzwi wejściowych). Fragment studium architektoniczno-urbanistycznego Bielska-Białej z lat 90. XX w., dotyczący omawianej kamienicy wskazuje, że wówczas wewnątrz zachowane były drzwi wahadłowe o stolarce dwuskrzydłowej, przeszklone kryształowo; klatka schodowa dwubiegowa: stopnie i posadzki lastrikowe, balustrada kuta z poręczą drewnianą. Autorzy ww. studium wskazali jednoznacznie, że kamienicę należy zachować w ramach rekomponowanej pierzei oraz przeprowadzić remont budynku pod nadzorem konserwatorskim z uzupełnieniem i konserwacją stylowego detalu.
WOJEWÓDZKI URZĄD OCHRONY ZABYTKÓW W KATOWICACH
WOJEWÓDZKI URZĄD OCHRONY ZABYTKÓW W KATOWICACH - DELEGATURA W BIELSKU-BIAŁEJ
43 - 300 Bielsko Biała
WOJEWÓDZKI URZĄD OCHRONY ZABYTKÓW W KATOWICACH - DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE
42 - 217 Częstochowa