Informujemy, że w dniu 25 marca 2022 r. do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem A/944/2022 została wpisana bryła w historycznym obrysie i elewacje budynku dawnego schroniska młodzieżowego „Zaolzianka” w Istebnej, pod adresem Istebna nr 563. 

Omawiany budynek znajduje się poza układem ruralistycznym. Okazała, zwarta bryła, prosta, obiekt dwutraktowy. Budynek w konstrukcji zrębowej, na kamiennym podpiwniczeniu z kamienia łamanego. Dach dwuspadowy, wysunięty poza elewację, kryty blachą. W szczycie pionowe deskowanie i podwójne okna. Stolarka drewniana . Od frontu schody z tarasem, ryzalitowo przechodzące w lukarnę. Ryzalit 5 osiowy z okazałymi, wielopolowymi oknami i drzwiami pośrodku. Betonowe schody. Obiekt o wysokiej wartości. Budynek położony jest pod Baranią Górą, w malowniczej dolinie Olzy, zaledwie dwa kilometry od jej źródeł. Stąd do końca funkcjonowania tu schroniska miejsce to odwiedzane było przez studentów, harcerzy, a także turystów indywidualnych i grupy zorganizowane.

Obiekt wzniesiono w 1927 r., jako dwupiętrowy drewniany budynek z podpiwniczeniem, który w czasach II Rzeczypospolitej służył organizacji Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Członkinie tej organizacji przyjeżdżały do schroniska latem i zimą na obozy szkoleniowe. Gmach wzniesiono z ich składek. Obiekt posiadał do 84 miejsc noclegowych (w sezonie letnim) w pokojach 2–10 osobowych, węzeł sanitarny oraz dostęp do kuchni. Na zamówienie prowadził wyżywienie. Obok budynku dawnego schroniska znajdowało się pole namiotowe oraz zaplecze sportowe (boiska). Oficjalnie budynek poświęcono w 1931 r., a przed wojną gościem honorowym schroniska był prezydent Ignacy Mościcki.