Zabytek nieruchomy to nieruchomość, jej część lub zespół kilku nieruchomości, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością,stanowiące świadectwo minionej epoki lub zdarzenia, posiadające wartość historyczną, artystyczną lub naukową, których zachowanie leży w interesie społecznym.
Przykłady: krajobraz kulturowy (zawierający elementy przyrodnicze i wytwory cywilizacji), układ urbanistyczny (miast), układ ruralistyczny (wsi), zespół budowlany (np. osiedla robotnicze, zabudowania folwarczne, przemysłowe), dzieła architektury i budownictwa (np. kościoły, kapliczki, pałace i dwory, kamienice, budynki użyteczności publicznej), dzieła budownictwa obronnego (np. mury miejskie, fortyfikacje, zamki warowne), obiekt techniki (np. kopalnie, huty, młyny, mosty, kolejki), cmentarze, parki, ogrody i inne formy zaprojektowanej zieleni (np. aleje), miejsce upamiętniające wydarzenia historyczne lub działalność wybitnych osobistości i instytucji, otoczenie zabytku.
Pamiętaj!
- Zabytek kwalifikowany do wpisu do rejestru zabytków powinien wyróżniać się znaczącymi wartościami historycznymi, artystycznymi lub naukowymi.
- Wiek obiektu powyżej 100 lat nie jest podstawą wpisu do rejestru zabytków.
- Zabytek podlega ochronie bez względu na stan zachowania.
- Zabytek można wpisać do rejestru w całości lub w części.
- Wpisy obszarowe (krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne, układy ruralistyczne, zespoły budowlane) nie wykluczają możliwości indywidualnego wpisania pojedynczych zabytków.
- Do rejestru można też wpisać otoczenie zabytku czyli teren wokół lub przy zabytku. Teren ten nie musi mieć charakteru zabytkowego. Ma służyć ochronie wartości widokowych zabytku lub chronić go przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.